3 Speed pedelec-rijders aan het woord

Origineel: https://www.fietsersbond.nl/nieuws/3-speed-pedelec-rijders-aan-het-woord/

‘De rijbaan is levensgevaarlijk’ Speed pedelecrijder Claudia Sinds begin dit jaar ziet de wet een speed pedelec als een brommer: fietsers moet verplicht een helm dragen en op de rijbaan rijden. Claudia Cobelens: ‘Ik hou me normaal altijd aan de regels, maar dit is absoluut niet veilig.’ Claudia Cobelens (43) uit Rotterdam: ‘Dat je een speciale…

Ik denk dat de Fietserbond te weinig rekening houdt met het verantwoordelijkheidsgevoel van snelle fietsers, dat een speed pedelec weliswaar 45 km/uur kán rijden maar dat vrijwel nooit zal rijden. Beide zaken komen aan bod in de bijdragen van snelle fietsers hierboven. Zelfs de huisarts die met de zeer krachtige Stromer ST2 rijdt gaat alleen 45 km/uur als dat ook echt kan: op een leeg fietspad! Zodra er bochten, onoverzichtelijke situaties of medeweggebruikers opdagen dan gaat de snelheid er bij mij ook direct uit, terug naar 25-30 km/uur en na het voorzichtig passeren van overig verkeer gaat de snelheid er weer vol op.

De reden is ook vrij eenvoudig, als snelle fietser ben je nog kwetsbaarder door de hoge snelheid die niet alleen de reactietijd en remweg verkort (grotere kans op ongeval) maar vooral ook een grotere kans op zwaar letsel geeft, dit aspect speelt een belangrijke rol bij de keuze van de gereden snelheid. Verder is het gewicht van de fiets gering ten opzichte van ander gemotoriseerd verkeer zodat bij een aanrijding de fiets altijd in het nadeel is.

Het huidige standpunt van de Fietsersbond (bescherming kinderen en ouderen op de fiets) is zeer terecht maar daarvoor is het niet noodzakelijk om snellere fietsers van het (on)verplichte fietspad te verbannen naar de rijbaan bibeko. Dit is echt levensgevaarlijk en zal resulteren in snelle fietsers die bewust de regels gaan negeren om zichzelf te beschermen. Of uiteindelijk zelfs hun ideale transportmiddel weer verkopen en verruilen voor de auto. Dit kan toch niet de bedoeling zijn…

In plaats van een snelheidsbegrenzer (belachelijk idee) is het veel beter om de software van deze fietsen zodanig aan te passen dat de snelheid en versnelling/vertraging over de laatste kilometer bewaard blijft. In het geval van een staandehouding of aanrijding kan de snelheid dan eenvoudig uitgelezen worden en zonodig beboet of gevolgen hebben voor de verzekering. Dit is technisch vrij eenvoudig en met relatief lage kosten te realiseren. En doet werkelijk recht aan de verantwoordelijkheid van gebruikers van de speed pedelec.

Bijdrage aan de discussie over de speed pedelec

Regels moeten gemaakt worden, niet omdat de redelijke en altijd verantwoord handelende mens beknot moet worden, maar om er nu eenmaal zo is dat sommigen niet altijd goed weten wat voor henzelf en – vooral ook - voor anderen goed c.q. schadelijk is. Dit wordt versterkt doordat verschillende mensen verschillend de mate van risico’s (voor zich en anderen) inschatten en daarenboven er verschillend op reageren. Dat blijkt ook uit de interviews. De een wil daar “waar het kan lekker doorknallen … ( want, MM) … dat hoort ook bij de speed pedelec.” terwijl de ander eigenlijk gemiddeld niet verder komt dan tussen de 25 à 30 km/h en met die snelheid “tussen de auto’s fietsen”. Dus is het handig dat we – dat doet de overheid voor ons - gedragsregels af te spreken. En in dit geval is dat: met helm voortbewegen ook op de rijbaan met de speed pedelec. Dit is vooral ingegeven door het groeiend inzicht dat snelheidsverschillen op rijstroken niet te groot mogen zijn.

En terecht. Ik vrees als “echte” fietser namelijk die snelheid van de speed pedelec. In tegenstelling tot bv. een brommer, wordt er weinig geluid geproduceerd, maar wordt wel met het dubbele van de eigen fietssnelheid ingehaald. Ik zie de ongelukken met fietsers al voor me (zie ook de arts Han Radenaker die viel vanwege het grote snelheidsverschil met een fietser; persoonlijk merk ik, dat ik nog steeds niet op het snelheidsverschil met de e-fietsen ben ingesteld; laat staan bij 40km/h). Onder meer door die verschillen komt een speeder tegenover de fietsers te staan; ziehier het belangenconflict.
De vaak geuite tegenwerping, dat men op een fietspad – natuurlijk (ok, de redelijke mens dan) - niet hard gaat (wat is dat overigens, hard voor zo’n vervoermiddel?) snijdt geen hout. Als ik met mijn motorfiets (die 240km/h aan kan) op een (brom-)fietspad met 20 km/h verschijn, wordt dat niet geaccepteerd. En die is niet breder dan menig snorfiets. Terecht, zo’n motor-fiets hoort er niet.
Kortom niet de daadwerkelijke snelheid moet tellen bij de bepaling waar welke voertuig wel c.q. niet is toegestaan, maar de inherente maximumsnelheid.

Dat brengt me bij het begrip fiets. Wij bevinden ons kennelijk weer eens in een fase van (her)definiëring, c.q. nadere afbakening van de term “fiets”, dan wel van een aanscherping van de doelgroep van onze belangenvereniging.
Laten we het volgende in gedachten houden: De Fietsersbond vindt dat ons meest mens- en milieuvriendelijke voertuig de fiets veel meer aandacht verdient van beleidsmakers en politici.De Fietsersbond zet zich in voor alle zaken die het fietsen veiliger en plezieriger maken.(Website van de Fietsersbond).
Alles wat de snelheid - en zeker kunstmatig – verhoogt komt op gespannen voet te staan met milieuvriendelijkheid en veiligheid. Zo is het produceren en afdanken alsmede het opladen (want het vereist het opwekken van elektriciteit) van accu’s niet bepaald milieuvriendelijk. Daar wringt ook de schoen bij de e-fietsen. Maar omdat maximale snelheid van e-fietsen in beginsel binnen het snelheidsniveau van een - sportieve - fietser valt, is het goed te verdedigen om een dergelijk voertuig als fiets te blijven aanduiden en deze tot de doelgroep van de bond te (blijven) rekenen. De bekende nadelen van het onveilige (onaangepaste snelheden) dan wel het “oneigenlijke” (jeugd met overgewicht, etc.) gebruik van de e-bike, kan als een (voorlichtings-)uitdaging voor de bond worden gezien.
De speed pedelec daarentegen is niet meer als fiets te kwalificeren. De verplichte fietshelm, het nummerplaatje en het verbod voor het fietspad is daar een logisch en terecht gevolg van. De vraag rijst dan of dit voertuig door de bond alsnog omarmd moet worden. Wij komen immers ook niet voor de Solex op (beetje ver gezocht misschien, maar toch: lijkt op een “echte” fiets en aan het begin moet je trappen), of de snorfiets (die overigens veelal - ver - boven de 25km kunnen rijden; zie recente test in de Kampioen) dan wel de bromfiets. Een snelheid van 40km/h of meer is voor een gemiddelde Nederlander alleen met een relatief (gerelateerd aan zijn krachtsinspanning) sterke ondersteuning te bereiken. En de eigen krachtsinspanning voor de voortbeweging is nu juist een typische eigenschap van een fiets, dunkt mij.

De kennelijke “problemen” die althans sommige speeders ondervinden zijn naar mijn smaak niet moeilijk uit de wereld te helpen. Bij voorbeeld:

  • Henk Zegers, hij rijdt veelal niet harder dan 25 à 30km/h, waarom dan geen gewone elektrische fiets, is hij van alle ongemak verlost?
  • Claudia Cobelens, zij brengt de kinderen zonder de motor aan na school, maar dan in overtreding, namelijk op het fietspad. Doe maar. Wederom het advies neem een e-bike. Ik wil ook echt niet dat zij mij gehaast met die speed pedelec op het fietspad met 20km/h snelheidsverschil tijdens de spits ter hoogte van Bleiswijk inhaalt; omdat de vergadering uitliep …. (zie boven).

Hoe verder?
Het is verbazingwekkend dat er kennelijk brede steun op de ledenraadvergadering voor dat voertuig aanwezig was. Het brainstormen over automatische snelheidsbegrenzing (dat heeft men niet eens bij auto’s, want vermoedelijk nogal kostbare infrastructuur) en het kennelijke vermoeden dat het bij 45km/h blijft (de technologie is echter vast in staat om 80km/h te bereiken) vind ik – met alle respect – niet getuigen van voldoende realiteitszin en – belangrijker - van voldoende belangenbehartiging van de (echte) fietser.

Wat mij betreft dringt zich de conclusie op, dat de speed pedelec (de naam alleen al “speed”) vanwege bestuurlijke (regelgeving) technische (hoge snelheid) en veiligheidsreden (kans op ongelukken) niet door de bond vertegenwoordig zou moeten worden.
Dat heeft ook tot consequentie dat bij de inzet van overheidsgeld de bond moet pleiten voor de fiets. Dientengevolge past de opmerking niet meer (Vogelvrije Fietser, jaargang 2016, no2), dat hij ideaal tussen Utrecht en Putten is, maar dat “in Amsterdam (…) een speed pedelec vervelend (is). ‘Er is geen infrastructuur’”. En die moet daar niet komen ook, lijkt me; dat geld kan beter besteed worden aan voorzieningen voor fietsers.

Om de fietser te beschermen kan ik me indenken dat

  • snelle infrastructuur buiten de bebouwde kom in de vorm van dubbele rijstroken ontstaat (vergelijk met autosnelweg), hetgeen de gevaren van grote snelheidsverschillen voor de fietser significant vermindert (en als een “bijkomstigheid” ook die van de speeder),
  • speed pedelecs technisch gezien een zekere maximumsnelheid mogen bereiken; laat onderzoeken of dat minder dan 45km/h zou moeten zijn (intuïtief zeg ik 40km/h).

Zodoende pleit ik niet voor een verbod van dit soort vervoermiddelen, maar wel voor passende bestuurlijke en verkeerstechnische kaders voor de speeder (Voel overigens met Han Rademakers mee: lijkt ook mij prachtig om me met 45km/h op zo’n ding bijna geluidloos te verplaatsen; ik houd namelijk ook van snelheid ….)

Mike Meeles

De veranderde regelgeving per 1-1-2017 voor speed pedelec-fietsers is niet ingesteld omdat er zoveel problemen zijn ontstaan op het fietspad sinds de komst van de speed pedelec op het fietspad. Voor zover ik weet zijn er nog geen ongevallen gebeurd op het fietspad door zich misdragende turbofietsers, maar ik hoor het graag als die ongevallen inmiddels bekend zijn.

De reden is ook duidelijk, de meeste speed pedelec-fietsers zijn geen testosteronbommen die zich willen laten gelden in het verkeer, zoals tieners op scooters en brommers, of van dat VWGolf-petjes-volk, het zijn doorgaans mannen van 30-50 jaar die in de fiets een waardevol alternatief voor de auto gevonden hebben om dagelijks de woon-werkritten af te leggen, partners/echtgenoten en vaders die zelf ook kinderen hebben die op de fiets naar school rijden of die nog bejaarde ouders hebben die ze nog zo lang mogelijk willen laten fietsen.

Dat het niet om de snelheid gaat blijkt alleen al uit het feit dat wielrenners die ook met 30-40km/uur op het fietspad rijden, geen helmplicht hebben, geen WA-verzekering moeten afsluiten en niet met een bromfietskenteken hoeven rond te rijden.

Waar gaat het dan wél om? Allereerst gaat het om angst voor het onbekende, dat was er ook toen de eerste stoomtreinen gingen rijden en nu zien we het weer omdat er nog maar weinig speed pedelecs rondrijden. Men is bang dat de speed pedelec de veiligheid van zwakkere verkeersdeelnemers op het fietspad in gevaar gaat brengen en dus moeten die snelle fietsers daar weg. Dat angst een slechte raadgever is kunnen we zien aan de absurde regelgeving die fietsers verplicht zich te begeven tussen personenauto’s en vrachtwagens. Met als resultaat dat die wet door deze fietsers genegeerd wordt en zij voor hun eigen gezondheid/leven kiezen door op het veilige fietspad te rijden. Zelfs de politie adviseert de snelle fietsers om vooral op het fietspad te blijven rijden omdat de rijbaan te gevaarlijk is. Hoewel de snelle fietsers een hogere snelheid halen dan gewone fietsers is hun kruissnelheid met ca. 30 km/uur te langzaam op de rijbaan waar 50+ gereden wordt. Bij een eventuele aanrijding is de snelle fietser kansloos door het verschil in snelheid én het verschil in gewicht van het voertuig. Deze domme regelgeving staat dan ook ter discussie en ik verwacht dat de minister de wet na evaluatie zal aanpassen.

Maar er is nog een reden waarom de regelgeving per 1-1-2017 gewijzigd is. De verkopen van de speed pedelec stegen enorm snel in 2015 en 2016, van enkele honderden naar vele duizenden (3400 in 2016). Deze snel stijgende verkoopcijfers zijn te danken aan de vele voordelen van de speed pedelec:

  • geen last meer capaciteitsfiles op de weg
  • geen parkeerprobleem meer in de stad
  • sneller op de plaats van bestemming door kortere routes
  • veel lichaamsbeweging zonder overbelasting van spieren en gewrichten
  • de speed pedelec verdient zichzelf in 2-3 terug door de enorme besparing op brandstofkosten.

Het enorme succes van de speed pedelec heeft de overheid doen laten nadenken over de financiële gevolgen van die nieuwe manier van vervoer. De overheidsinkomsten uit alleen brandstofaccijns en BTW daarover bedraagt jaarlijks zo’n 10 miljard euro en de vermindering door vervanging van autokilometers door fietskilometers bedraagt zo’n 95%, derhalve een serieus gat in de begroting van vele miljarden… Voor de overheid kwamen de bezwaren van de Fietsersbond dan ook goed uit, door de snelle fiets als bromfiets te bestempelen zal de fiets minder aantrekkelijk worden forensen omdat nu ineens al die kortere routes via onverplichte fietspaden niet meer gereden mogen worden en bovendien aan veel voorwaarden voldaan moet worden (rijbewijs, verzekering, helm, kentekenplaat). En zoals het er nu naar uitziet heeft de regelgeving het juiste effect gegeven: de stijgende verkopen zijn dit voorjaar gestopt, het aantal verkochte speed pedelecs ligt 13% lager voor het eerste kwartaal ofwel missie volbracht…

Toch verwacht ik dat de verkoopdip van tijdelijke aard zal zijn. Zoals gezegd valt te verwachten dat de minister de regelgeving zal aanpassen of anders zullen de snelle fietsers de regels simpelweg negeren uit eigen behoud. Na enige tijd zal men gewend raken aan de speed pedelec op het fietspad waarna de opmars van de fiets weer vervolgd zal worden. Want hoewel de overheid via de opgelegde regels invloed heeft op deze nieuwe ontwikkeling is er een grote toekomst voor de speed pedelec, de voordelen zijn nu eenmaal groter dan de nadelen.

En de Fietsersbond zou zich beter de veiligheid van de snelle fietsers ter harte nemen, een bond die zich tegen de eigen doelgroep keert is volgens mij verkeerd bezig.

De bijdrage van Lomito verheldert de discussie over (de positie van) de speed pedelec, en daar ben ik blij mee. Namelijk redenen te meer om er als Bond kritisch tegenover te (blijven) staan.

In hoeverre de politie ONGEVALLEN met speed pedelects registreert is mij niet bekend. Maar als het er weinig zijn komt dat natuurlijk mede, zo niet vooral, door het geringe aantal. Reken er maar op, dat bij stijgende aantallen zo’n cijfer omhoog gaat en nog veel sterker, wanneer dat vervoermiddel op de fietspad zou zijn toegelaten. Maar dat laatste is nu gelukkig van de baan (in dubbele betekenis).
Dat de GEBRUIKERSGROEP momenteel vooral uit burgers bestaat die zich verantwoord gedragend is verheugend. Maar dat blijft natuurlijk niet zo, uiteindelijk zullen er ook testosteronbommen (citaat Lomito) toetreden. En nogmaals – met speed pedelecs die in de toekomst (aanzienlijk) hardere dan 45km/h zullen kunnen rijden.

De parallel met de RACEFIETSERS is het geijkte argument van de speeders. En daar zit natuurlijk wat in; die 30-60 jarige snelheidsduivels die vaak in groepsverband hun vitaliteit nog willen laten zien (daartoe behoor ik overigens ook) zijn zeker niet ongevaarlijk. Maar hier is toch een verschil, die opereren namelijk veelal op rustige momenten (de bekende zaterdag- en zondagochtend) en met veel risico-verminderend kabaal (namelijk roepen). De speeder – zo begrijp ik uit de (drie) verhalen – rijdt nu juist op drukke tijden en zonder dat geschreeuw.

Ik vraag me af waar zich de situatie voordoet dat er méér dan 50km gereden mag worden en waarbij de SPEEDER OP DE RIJBAAN moet rijden en de fietser op een fietspad. In ieder geval niet in de bebouwde om. En daarbuiten zullen – zo neem ik aan – beide of op de weg moeten rijden (bij geen (brom-)fietspad) of beide op zo’n aanwezige (brom-)fietspad.
De oplossing van het misschien bestaande probleem lijkt me in dat geval simpel: creëer langs die wegen altijd (brom-)fietspaden.
(Terzijde. In Duitsland mag je 100km/h op secundaire wegen, zonder fietspad moet je er als fietser en speeder dus overheen. Hoe hoog zijn daar de ongevallencijfers? Moet ik dat voor de Bond eens uitzoeken?)

Wat het - op een VERKOOPVERHAAL lijkend - pleidooi van Lomito voor een speed pedelec aan de discussie toevoegt ontgaat mij een beetje. En nog meer het overheidsinkomstenfabeltje. De parallel met de tabaksaccijns dringt zich hier op, waar de overheid het roken niet echt zou willen terugdringen vanwege de prettig inkomsten. Met alle respect, maar ….
Ben overigens blij te vernemen dat de verkoopcijfers van de speed pedelec dalen. Wie meet zoiets trouwens?

De CONCLUSIE blijft dus overeind, namelijk dat

  • de huidige wet- en regelgeving prima voldoet
  • en dat nummerplaten niet bij de Fietsersbond horen.

De verkoopcijfers van alle voertuigen worden verzameld door de RAI Vereniging: VERKOOPCIJFERS SPEED PEDELECS

Voor de rest ga ik er weinig woorden aan vuil maken, de dagelijkse praktijk zal leren wat de wet werkelijk waard is, ik geef er in ieder geval geen cent voor en van mijn collegae snelle fietsers begrijp ik dat zij zich ook niets van de regels aantrekken vanwege het imminente gevaar op de rijbaan. Dat zelfs de politie adviseert om NIET op de rijbaan te gaan rijden zegt meer dan voldoende.

Het is nu aan de Fietsersbond om de ingenomen positie te heroverwegen en ik zal er alles aan doen om de Fietsersbond hierin bij te staan.

Hoi speedpedelecs lezers,
Ik fietste in 1,5 jaar 12.000 km woon-werk tussen Apeldoorn en Deventer.
Dagelijks 25 km.
Die europeese regels kan ik niet veel tegen inbrengen.
Op lokaal niveau zou het beter zijn als overheden inspelen op onontkoombare veranderingen:

  • Er ZIJN nu eenmaal elektrische fietsen
  • (er IS nu eenmaal elektriciteit, waarmee je voertuigen kunt bekrachtigen) :wink:
  • Sommige fietsen kunnen daarmee harder dan 25 km/ uur.

Ik fiets echter op een fietspad dat in de vorige eeuw is aangelegd
met verkeers regels van enkele 10 tallen jaren geleden gemaakt.

Het zou fijn zijn als dit ouderwetse fietspad binnen/ buiten de bebouwde kom wat BREDER werd gemaakt!
Dat zou veel ongemak verminderen. Want schoolgaande jeugd op een provinciaal fietspad van ca. 150 cm is echt te smal voor een passeeractie van een snelle fiets of bromfiets

Verder vind ik het ongehoord, dat ik met mijn speed pedelec doorlopend wordt ingehaald door “snor” fietsen met een blauw plaatje. De berijders TRAPPEN niet eens, hoezo snor FIETS?
De overheid heeft nog een hoop te regelen!
Groet,
Marijn