Derailleur: goedkoop en betrouwbaar versnellingsapparaat

Ik wil hier hier toch eens een pleidooi houden om op de website van de Fietsersbond, daar waar het over onderdelen gaat, toch maar eens aandacht te besteden aan derailleurs, zowel voor- als achterderailleur. Het zijn goedkope, lichte en betrouwbare versnellingsapparaten en dat al tientallen jaren. Zover lijken die niet te bestaan, lijkt het wel. Tegelijkertijd doet de Fietsersbond zich ook voor als belangenbehartiger van de (duizenden) racefietsers. Elk onderdeel heeft zijn voors en tegens, waarbij bij derailleurs het beeld bestaat van zeer veel onderhoud. In het algemeen wordt de hoeveelheid onderhoud sterk overdreven. Die rubriek is echt hoog tijd!

1 like

Van de Fietsersbond als belangenbehartiger van racefietsers heb ik geen hoge pet op sinds dat beroerde artikel vorig jaar, waarin groepen fietsers tegen elkaar werden opgezet …

Maar met je pleidooi voor de derailleur kan ik het alleen maar eens zijn. Van goedkoop tot duur (ja, ik heb er een paar in een voor velen niet-zo-heel-aantrekkelijke prijsklasse, maar dat zal niet verbazen) zijn ze zonder meer allemaal gemakkelijk te installeren en af te stellen. Onderhoud bestaat meestal uit het halen van een lap over ketting en derailleurwieltjes, opnieuw indruppelen en het periodiek vervangen van de derailleurwieltjes. Klaar.

Overigens heb je vaak niet eens een derailleur nodig, ik heb een tijdlang getraind met een single speed racefiets, dan heb je helemaal geen onderhoud nodig. Met een goed gekozen verzet kun je onder veel omstandigheden, zowel voor- als tegenwind, behoorlijk uit de voeten. Zou ook op een stadsfiets heel goed kunnen: zo kaal (licht!) mogelijk, zonder toeters en bellen, een gangbaar verzet (44/48x18) en trappen maar.

@wolfman Dank je voor je steun. Wonend en fietsend in heuvelig gebied en nog niet bekeerd tot de e-bike heb ik toch graag keuze uit meer versnellingen. goed zelf te onderhouden.

Overigens denk ik dat de serieuzere racefietser z’n weg al lang gevonden heeft naar Fiets, Fahrrad en dergelijke. Vooral de kapitaalkrachtiger fietser wordt door Fiets goed bediend, dat blad acteert in een segment waar de emotionele meerwaarde van een product vaak belangrijker is dan de prijs/kwaliteit verhouding. Ergens jammer, want in de beginjaren was er ook regelmatig aandacht voor wereldreizigers die met allerlei betaalbare, dure en zelfs eigen gemaakte producten verre oorden bezochten. Daar ligt ruimte, wie vult dat weer in?

Daar heb je zeker gelijk in. Mijn verzoek is ingegeven door het gebruik van derailleurs op woon-werk fietsen, stadsfietsen en inderdaad ook (trekking-) fietsen voor meerdaagse fietstochten, enz. Niet direct voor wereldfietsers. Die redden zich wel.

Je hebt helemaal gelijk.
Toen mijn zoon naar de brugklas ging en elke dag 2 x10km moest fietsen heb ik voor hem een fiets opgebouwd met licht sportieve zit, snelle bandjes (vittoria voyager hyper) en 1*8 derailleur-aandrijving.
Voor heb ik een 44 tands stalen kettingblad gemonteerd. Achter een 13-23 cassette. Voor de bescherming een voorspatbord met spatlap en een klassiek metalen kettingscherm. Ideaal; we maken niet schoon, af en toe druppelen met een olie voor natte omstandigheden en 1 keer per jaar een nieuwe ketting en goedkope cassette.

Maar helaas worden fietsen met derailleur niet zo ontworpen. Batavus verkoopt nog 1 fiets met zo’n aandrijving. Maar meestal is het een afgeleide van wat voor de profs ontworpen wordt (met als dieptepunt de 10-50 cassettes). De 11, 12 en 13 zou voor de meeste fietsers wel weg kunnen. Maar bijvoorbeeld een cassette voor vakantiefietser die begint bij 15 is er niet terwijl er denk ik wel een markt voor zou zijn.
Als je voor woonwerk een aandrijving voor trekking gebruikt is de kans groot dat je maar 1 of 2 tandwielen gebruikt. En bij bv een aangeklede gravelbike is de lichtste versnelling al weer snel te zwaar,

Ik zal de tips voor goedkoop en zorgeloos fietsen met derailleur binnenkort eens op een rijtje zetten.

@TestKees Dat is me al te makkelijk. Batavus is nu bepaald geen trendsetter op dit vlak. Een snelle blik bij Giant: 9 modellen, Bij Liv: 6 modellen, bij Cube liefst 20 modellen. En ga zo verder!
Wat er daadwerkelijk in de winkel staat, heb ik ook geen zicht op.

Giant verkoopt 1 fiets met derailleur die ze als stadsfiets aanprijzen. https://www.giant-bicycles.com/nl/escape-2-city-disc

Die heeft voor 48-36-26 en achter 11-13-15-18-21-24-28-34.
De lichtste versnelling is licht genoeg om met 60 omwentelingen met 6 km/h naar boven te fietsen.
De 11-13-15 zijn overbodig. Met 48-18 en 90 omwentelingen kun je al ruim 31 km/h fietsen.
En door de grote stappen zul je in de praktijk maar 1 of 2 tandwielen gebruiken achter. En als je op hebt middenblad blijft is dat bv vooral 36-13 met de bijbehorende extra slijtage en slechte rendement vanwege klein-klein rijden.
Daarbij komt het te korte spatbord en geen kettingscherm. Dus in de regen komt vuil van het voorwiel vol op je ketting.

Bij Cube gaat het iets beter bij hun stadfietsen met derailleur. Maar ook daar monteren ze 3*8 met voor het vlakke maar een zeer beperkt aantal bruikbare versnellingen.

Met een aangeklede gravelbike zoals https://www.cube.eu/nl/2021/bikes/road/offroad/nuroad/cube-nuroad-race-fe-greynblack/ gaat het wel beter door de 11 speed achter. Maar ook dan zou mijn eerste tip zijn om het voorspatbord te vervangen door een langer exemplaar.

Derailleurs bestaan al zo veel jaren…
Het enige wat verandert is dat ze duurder en lichter worden, beter schakelen en meer versnellingen krijgen.
Niet echt spannend.
Het probleem blijft… een ritje in de regen en met wat modder en je kan beginnen poetsen.
De mensen die nooit poetsen hoor je van ver aankomen, en hadden beter iets anders gekocht.

Niks mis met een derailleur als je het er voor over hebt om het onderhoud te doen, of te laten doen, maar dat wordt al snel duur door de werkuren.

1 like

Tja, niets is onderhoudsvrij tenzij je een Rohlof versnellingsnaaf koopt. Maar voor de prijs van die naaf koop je ook een hele fiets.
Het is de afweging die je als consument ook maakt. Duur en weinig onderhoud of betaal je wat minder en steek je vaker de handen uit de mouwen. Hoe vaak en hoe grondig je onderhoud pleegt aan een derailleursysteem is ook afhankelijk van de weersomstandigheden waarin je fietst.
Tip: indruppelen van de ketting bij voorkeur niet met een olie (die loopt er bijna net zo snel weer uit als erin), maar met een goede wax.

Ook een Rohloff is niet onderhoudsvrij, je moet regelmatig de olie wisselen.

De Nexus-3/7/8 is denk ik wel zo goed als onderhoudsvrij, volgens Shimano moet je de naaf in de olie zetten elke 5000 km “als je vaak fietst” maar mijn eigen ervaring is dat het heel veel langer “goed” gaat.