Oorspronkelijk gepubliceerd op: https://www.fietsersbond.nl/nieuws/enschede-fietsen-moet-de-norm-zijn/
Nergens worden zoveel enquêtes voor de fietsstadverkiezing ingevuld als in Enschede. Hoe komt dat? ‘Fietsen is hier niet bijzonder, het moet de norm zijn. Dat is het hele streven.’ In het verleden investeerde Enschede veel in fietsvoorzieningen. Daarna kwam er een tijdje een beetje de klad in. ‘Er kwamen vooral veel busbanen’, zegt Benjamin Groenewolt…
Dat klinkt voor mij als fietser prettig.
Helaas heeft de geschiedenis mij geleerd dat de aanwezigheid van veel fietsers ook weer krachtige tegenkrachten oproept.
Mw Kluit verwijst er ook naar in haar column in De Spaak #9 over de strijd op straat.
Ik ben benieuwd waar Enschede de streep legt tussen veel fietsers en te veel fietsers.
Waar eindigt gewenst veel, en begint ongewenst veel?
Enschede kan wel zeggen dat fietsen de norm is en dat haar fietsers in de watten worden gelegd, in werkelijkheid zie ik dat gemotoriseerd snelverkeer (auto’s, vrachtwagens, bestelbusjes, bussen) de norm is.
Om echt verschil te maken moet je als stad bij elke aanpassing van de openbare ruimte de fietser op de eerste plaats zetten en de auto ergens achteraan. Dat betekent dat de stedelijke ruimte bevrijd wordt van autoparkeerplaatsen, brede wegen die auto’s ruim baan door de stad laten stromen en dat die herwonnen ruimte gebruikt kan worden voor meer verblijfsruimte (speelruimte voor kinderen, bankjes, openbaar groen) en verkeersruimte voor voetgangers en fietsers.
In 1977 heeft de stad Groningen een verkeerscirculatieplan ingevoerd.
Dat was toen zeer omstreden.
En ik heb het idee dat het nog steeds omstreden is.
Was Groningen te vroeg?
Timing is essentieel in deze.
Een verkeerde timing, en elk nieuw ruimtelijk plan zal zijn getraumatiseerd door dat te vooruitstrevende plan dat er aan vooraf ging.
Het autocirculatieplan van Groningen (doorgaande routes door de stad voor de auto onderbreken, omrijden via de ring) gaat nog steeds uit van de auto als dominante voertuig qua ruimtebeslag, zowel voor rijden als parkeren. Mijn visie gaat nog veel verder: de auto wordt grotendeels geweerd uit de stad door transeria P+P (parkeren en pendelen) aan de rand van de stad. Groningen heeft al zo’n transferium bij sportcentrum Kardinge, volgens mij loopt dat best goed. De volgende stap is om de auto ook zoveel mogelijk te weren uit de stad door alleen verkeer met vergunning toe te laten (gemeentelijke diensten, OV, taxi, gehandicaptenvervoer, hulpdiensten en bevoorrading winkels tijdens beperkte laad- en lostijden). Verder kan ik me voorstellen dat bewoners van de stad een jaarkaart krijgen met beperkt aantal vrije dagen (zeg 24 per jaar) zodat zij me de auto grote/zware spullen naar hun woning kunnen rijden.
De wegen in de stad moeten dus nog wel bereikbaar zijn met auto’s en zelfs vrachtwagens (bijv. bouwmaterialen, vuilophaal) maar uitsluitend als secundair gebruik van fietsstraten. Er zijn dan geen rijbanen meer voor gemotoriseerd verkeer maar een hoogwaardige verkeersruimte waar voetgangers en fietsers het tempo bepalen en auto’s zich als gast moeten gedragen.
Het zou de leefbaarheid van de steden enorm verbeteren: meer verblijfsruimte/minder verkeersruimte, lagere snelheden (meer veiligheid), minder uitstoot van uitlaatgassen/fijnstof, minder geluidsoverlast van verkeer.
Aan jouw visie kleeft voor mij als fietser een belangrijk nadeel.
Al die automobilisten die hyn auto buiten de stad hebben geparkeerd, gaan nu door de binnenstad wandelen, en zich beklagen over al die fietsers die hen zogenaamd van de sokken rijden.
Waarna de burgmeester weer genoodzaajt is om … enz
Je moet nog iets aan je visie toevoegen wat die automobilisten beweegt omdoor de stad te gaan fietsen, en zich te beklagen over idereen die niet fietst.
Het is wel eens goed te lezen wat de Fietsersbond Enschede er zelf van vindt:
Wat mij op valt al ik de kaart van Enschede bekijk is dat het centrum zo goed als autovrij lijkt maar de doorgaande wegen door de stad zijn onder de maat.
Deze doorgaande wegen, waaronder de rondweg, hebben fietsstroken. Dit terwijl de maximumsnelheid 50 km/u is, die wegen waarschijnlijk veel autoverkeer hebben en bovendien auto’s rechts van de fietsstrook geparkeerd zijn.
Vanuit de lucht ziet dat er zo uit:
Kruising Oldenzaalsestraat, Lasondersingel en Laaressingel
Dat soort fietsstroken zijn voldoende voor assertieve fietsers maar het lijkt me sterk dat die 80 jarige gepensioneerde of de moeder van dat kind van 8 het veilig genoeg vinden.
Wil je het fietsen echt een boost geven dan horen hier vrijliggende fietspaden thuis. Verwijder de parkeerplekken of verplaats ze naar de middenbaan en ruimte genoeg voor een redelijk vrijliggend fietspad.
Moeten we wel wachten op initiatieven van de gemeente?
Bij toeval hoorde ik van Mobility Challenge.
Een intitiatief waarbij buurtbewoners de uitdaging aangaan om de auto ver weg te parkeren, de vrijgekomen parkeerplek om te toveren tot een tuintje, en meer te doen met verantwoord vervoer.
In de publicaties over dit initiatief doet de gemeente het voorkomen alsof ze er niet bij betrokken waren.
Ik heb zelf wel eens bij mijn woongemeente gevraagd of de autoparkeerplaats voor mijn deur kon worden omgezet in een fietsparkeerplek.
Ik was bereid om mijn eigen auto buiten de wijk te parkeren
De gemeente kwam woorden te kort om mijn initiatief af te wijzen.
Dat was nog voordat de fietsvlonder was uitgevonden.
Maar de fietsvlonder werd pas mogelijk nadat horecaondernemers het initiatief hadden genomen om een terrasvlonder op de autoparkeerplek voor hun zaak “te parkeren”
Ik vind dit een leuke illustratie van hoe de gemeentelijke politiek absoluut niet functioneert.
De gemeente durft de automobiliteit niet aan banden te leggen uit angst voor de binnenstadsondernemers.
En dan zijn er op eens een paar binnenstadsondernemers die kansen zien in het beperken van automobiliteit.
En dan holt de gemeentelijke politiek weer achter dit initiatief aan met subsidies ed.
1 like
Nee, natuurlijk niet 
Als ik de website van Mobility Challenge bekijk is het een initiatief van de Gemeente Den Haag en het eerste wat ik lees is:
Heb jij het in je om een eigen bedrijf te starten? En ben jij klaar voor een uitdaging? Doe dan mee met de Mobility Challenge! Dé wedstrijd om te bewijzen dat jij en je klasgenoten een betere oplossing hebben voor het stadsvervoer in Den Haag in 2025. Want drukke kruispunten, volle trams en straten vol wachtende auto’s, dat is zòò 2016!
Dat lijkt op ondernemende scholieren gericht te zijn.
Maar onder het begrip “Mobility Challenge” zijn in het Nederlands taalgebied voldoende andere initiatieven te vinden, zoals deze in Rotterdam:
Twee maanden lang alleen met ov en deelvervoer
Dat initiatief lijkt bij de bewoners vandaag te komen en de gemeente wil dat best (beperkt) ondersteunen, maar zoals je ziet, het initiatief lijkt wel uit de wijk te moeten komen.
Automobilisten die gaan wandelen? Ik ben zelf een vastgeroeste automobilist geweest die zelfs 500 meter nog met de auto aflegde… om maar niet te wandelen. Een vouwfiets is dan een aantrekkelijk alternatief. In Enschede is de gemiddelde afstand van de stadsrand tot het centrum ca. 2200 meter. Lopend doe je daar 26 minuten over, met de (vouw)fiets slechts 9 minuten… met de elektrische vouwfiets een dikke 5 minuten.
Nu is de auto nog de norm maar dat kan komende decennia wel eens drastisch veranderen. Steeds meer forensen ontdekken de speed pedelec waarmee enerzijds de reistijd beperkt kan blijven (of zelfs korter bij veel files met de auto) en anderzijds elke dag de nodige lichaamsbeweging gemaakt kan worden. Op de heenweg zet je de ondersteuning maximaal om snel en zonder zweten op je werk te komen, op de terugweg op een lagere stand om even lekker los te gaan op maximale snelheid met flinke inspanning en dan thuis even douchen.
Met een bereik op de speed pedelec van ongeveer 30 km in 45 minuten kun je vanuit Enschede een flink stuk van de regio bereiken: Hengelo, Borne, Ootmarsum, Denekamp, Tubbergen, Wierden, Nijverdal, Hellendoorn, Rijssen, Goor, Holten, Lochem, Eibergen, Groenlo, maar over de grens ook Vreden, Ahaus, Heek, Steinurt, Neuenkirchen, Bad Bentheim en Nordhorn…