Origineel: https://www.fietsersbond.nl/nieuws/fietsersbond-betreurt-toename-aantal-verkeersdoden/
Aantal dode fietsers stijgt licht, voornamelijk door toename 80-plussers Het aantal verkeersdoden in Nederland is in 2016 verder gestegen, zo maakte het CBS op dinsdag 2 mei 2017 bekend. Ook onder fietsers is een lichte toename te zien van het aantal verkeersdoden, van 185 naar 189. De Fietsersbond betreurt deze toename, maar ziet ook positieve ontwikkelingen…
Toename van het aantal verkeersdoden is niet hetzelfde als toename van de verkeersonveiligheid. Alleen onder gelijke omstandigheden kan die conclusie getrokken worden maar met een altijd wijzigende praktijk is dat vrijwel uitgesloten.
Terecht wordt hier vermeld dat de bevolking vergrijsd, dus meer (hoog-)bejaarden op de weg die eerder letsel oplopen en een grotere kans hebben om te verongelukken als gevolg van een incident. Wanneer je beter naar de cijfers kijkt dan valt vooral op dat het bij senioren vaak gaat om eenzijdige ongevallen (in de berm raken, tegen obstakels rijden en verlies van evenwicht/vallen).
De wens om de verkeersveiligheid te verbeteren is op zich uiteraard een mooi streven maar de vraag is of dat nog wel haalbaar is. Maatregelen als ISA en alcoholsloten (lees: voor automobilisten) voorkomen immers geen eenzijdige ongevallen en het is ook niet mogelijk om met die technische middelen het aantal fietskolometers van senioren te verminderen.
Verbetering van de fietsinfrastructuur is nog wel haalbaar, vooral paaltjes (om auto’s te weren) blijken zeer gevaarlijk, maar ook te smalle fietspaden die resulteren in gevaarlijke passages, rechte stoepranden en bomen vlak langs het fietspad veroorzaken regelmatig eenzijdige ongevallen.
Verder moeten kinderen eens goed nadenken wanneer het niet meer verstandig is om aftakelende ouders nog te laten fietsen, niet zelden op elektrische fietsen. Verminderend zicht, gehoor, evenwichtsgevoel en reactievermogen zijn beperkingen die niet te rijmen zijn met het gebruik van de snellere elektrische fiets. Er komt voor iedereen een dag dat het niet langer verantwoord is om (elektrisch) te fietsen.
In plaats van verkeersonveiligheid te beschouwen als een extern probleem (ofwel alle verkeer behalve fietsers) en daarmee ook alleen externe oplossingen te zien zou de Fietsersbond beter moeten kijken naar de rol die fietsers zelf spelen in het verkeer:
- afleiding door smartphones tijdens het fietsen
- fysieke en mentale geschiktheid van oudere fietsers (zeker met elektrische fietsen)
- het niet opvolgen van verkeersregels (voorrang verlenen, door rood rijden)
- slechte communicatie (koptelefoon/oortjes gebruiken, geen richting aangeven, geen oogcontact zoeken)
- foute plaats op de weg (tegen het verkeer inrijden, schuin kruispunten oversteken, met 3 of meer naast elkaar)
- slechte fietsen (geen verlichting, geen bel, instabiele e-bikes)
Genoeg redenen dus om eerst de hand in eigen boezem te steken in plaats van de problemen over het hek te kieperen.
Misschien dat ouderen ook eens moeten beginnen met nadenken (sorry ouderen hierop het forum) je reactie snelheid en lichamelijke gesteldheid gaat op een gegeven moment hard achter uit. Mijn vader neemt vanaf zijn 65ste ieder jaar een rijtest bij een rijschool en is zeer kritisch tegenover zichzelf. Ja het is niet leuk dat dingen moeilijker gaan dan eerst maar je kan niet altijd verantwoordelijk op de kinderen afschuiven. Eigenlijk moet de regelgeving hier op aangepast worden.
Mijn vader wilt bijvoorbeeld geen elektrische fiets vanwege het gewicht en omdat hij al een aantal keer in de directe omgeving heeft mee gemaakt dat mensen niet snel genoeg konden reageren omdat de snelheid te hoog was. Ook zijn de ergonomische afstellingen van deze fietsen niet altijd even goed waardoor het geheel onhandelbaar word wanneer er snel moet worden ingegrepen.
Een verplichte e-bike cursus voor ouderen zou geen slecht idee zijn. Vaak hebben ze in jaren niet zo snel gereden. Je zou ze ook op een lagere snelheid kunnen afstellen 18kph bijvoorbeeld zoals de gemiddelde fietser zodat ze meer met de flow mee kunnen rijden.
Ik heb een beetje afkeer van dergelijke one-size-fits-all-maatregelen. Ik ken genoeg senioren die gezond van lichaam en geest zijn en veilig door het verkeer bewegen. Voor hen is zo’n cursus geldverspilling en ook die begrenzing van 18 km/u is voor deze groep niet terecht, zij kunnen de snelheid van 25 km/u met gemak aan qua reactiesnelheid, zicht- en hoorvermogen.
Het veiligheidsprobleem zit vooral bij de senioren die minder gezond zijn van lichaam en/of geest en moeite hebben met de drukte op de weg of met het houden van evenwicht, met name bij het op- en afstappen.
Door allerlei goedbedoelde veiligheidsmaatregelen te nemen wordt feitelijk het gebruik van de fiets ontmoedigd waardoor oudere mensen eerder dan nodig hun zelfstandigheid en zelfredzaamheid verliezen. Aangezien het aantal slachtoffers op de fiets relatief klein is afgezet tegen de omvang van het aantal fietskilometers van die groep is het ook niet nodig om drastische maatregelen te nemen. Zo is de huidige stijging van het aantal verkeersslachtoffers niet het gevolg van afname van verkeersveiligheid, maar door de groei van het aantal afgelegde (fiets)kilometers.
Die veiligheid hebben we vooral te danken aan verbeterde infrastructuur met gescheiden banen voor snel- en langzaamverkeer. Het aantal fietsslachtoffers per fietskilometer kan daarom verbeterd worden door verdere opwaardering van de fietsinfra, bijvoorbeeld door de uitrol van het netwerk van fietssnelwegen en verbreding van lokale fietspaden, door bij de herinrichting van straten steeds eerst van de fietser uit te gaan en daarna pas van gemotoriseerd verkeer.