Origineel: https://www.fietsersbond.nl/nieuws/hoe-krijg-je-isa-ingevoerd/
Over de voordelen van Intelligente Snelheidsassistentie (ISA) hoeft geen discussie te worden gevoerd. Met een dwingend systeem – dus dat je echt niet harder kunt dan de maximumsnelheid – neemt het aantal dodelijke ongelukken af met vijftig procent, zegt Oliver Carsten, professor of Transport Safety aan de universiteit van Leeds. Hij heeft uitgebreid praktijkonderzoek gedaan…
In mijn auto is lane-assist ingebouwd, een functie die de auto helemaal zelfstandig kan sturen. Tijdens het rijden voel je soms dat het stuur kleine correcties maakt om midden op de rijbaan te blijven. Maar als je dat niet wilt omdat bijvoorbeeld een vrachtwagen op de rechterrijstrook iets over de middenstreep komt kun je zonder problemen tegen de stuurhulp in een uitwijkende beweging maken. Verder geeft de auto een geluidsignaal als je over een (on)doorbroken lijn rijdt om je te attenderen op de onverwachte afwijking.
Essentie is dat de bestuurder hulpmiddelen krijgt om zo goed/veilig mogelijk te rijden maar de bestuurder zelf ook steeds eindverantwoordelijke is en alle hulpmiddelen kan negeren. Zo wordt voorkomen dat onbewust afgeweken wordt van bijvoorbeeld een snelheidslimiet of rijstrookbegrenzing en bewuste afwijkingen toe te laten voor de gevallen dat dat volgens de bestuurder nodig is, bijvoorbeeld om een ongeval te voorkomen.
ISA als hulpmiddel kan zeker van dienst zijn om bestuurders bewust te laten worden van onbewuste snelheidsovertredingen. Dwingende ISA is een slechte ontwikkeling omdat je de bestuurders hun vrijheid en eigen verantwoordelijkheid ontneemt. Bovendien staat de dwingende maatregel (alle bestuurders in hun vrijheid beperken) niet in verhouding tot de reductie in letsel en schade.
Risico’s zijn niet uit te sluiten zodat we moeten accepteren dat er altijd ongevallen zullen plaatsvinden en dat verkeersdeelnemers letsel zullen oplopen of zelf overlijden als gevolg van het ongeval. Aangezien ons land als één van de beste scoort op verkeersveiligheid is het niet logisch om draconische maatregelen te nemen om de reeds geringe risico’s nog een klein beetje verder te verlagen.
Indertijd werden dezelfde argumenten gebruikt door automobilisten die vonden dat je prima met een flinke slok op auto kon rijden: strenge alcoholcontroles zouden de vrijheid en eigen verantwoordelijkheid teveel inperken.
Alcoholgebruik is qua invloed op ongevalsrisico niet vergelijkbaar met snelheidsovertredingen. ISA bestaat al enkele decennia maar komt niet van de grond omdat dit niet geaccepteerd wordt: de overlast van ISA bij alle ISA-gecontroleerde bestuurders staat in geen verhouding tot de paar vermeden verkeersdoden die daar mogelijk tegenover staan. Bij alcoholgebruik is dat net andersom: een enkele alcoholrijder is een serieus gevaar voor vrijwel alle ander weggebruikers.
En om terug te komen op de oorspronkelijke topicvraag, ISA krijg je alleen ingevoerd als een marxistische gekkie-partij als GroenLinks de meerderheid van stemmen krijgt in Nederland. Gelukkig is dat vrijwel onmogelijk. 
Waar baseer je de getallen op? Of is het je eigen inschatting dat het gaat om ‘een paar vermeden verkeersdoden’. Ik vaar liever op gegevens die gebaseerd zijn op wetenschappelijk onderzoek: https://www.fietsersbond.nl/nieuws/hoe-krijg-je-isa-ingevoerd/
Heel simpel: ISA is nog in geen enkel land gerealiseerd vanwege eerder vermelde bezwaren, er is dan ook geen praktijkervaring met het systeem dat de ingeschatte reductie van het aantal verkeersdoden met klinkende cijfers kan staven. Wat hier aan de hand is heet technology-push… iemand maakt een apparaat en gaat dan bedenken wat daar niet allemaal mee gedaan zou kunnen worden. Vervolgens worden er allerlei argumenten bijgesleept om de nieuwe technologie van een maatschappelijk draagvlak te voorzien. Tot aan zogenaamd wetenschappelijke onderzoeken toe die gebaseerd zijn op rekenmodellen van het type shit in-shit out.
Die 50% dodenreductie is dan ook dikke onderzoekerslucht waar geen bewijs voor in de praktijk tegenover staat.
ISA zou zelfs wel eens voor méér verkeersdoden kunnen zorgen omdat het systeem verantwoordelijkheid bij de bestuurder wegneemt. Die gaat vervolgens redeneren dat er toch niets kan gebeuren omdat de snelheid laag is… Je weet het niet, er is geen praktijkervaring op landelijke schaal.
Volgens jouw redenering kun je dan ook niet stellen dat het weinig oplevert zoals jij aanneemt: dat weet je dan ook niet. Natuurlijk je krijgt altijd compensatiegedrag. Gordels, airbags, ESP, ABS, kooiconstructies, en kreukelzones hebben de auto voor de inzittenden veiliger gemaakt. Die nemen ook een deel van de eigen verantwoordelijkheid weg en veel automobilisten gaan daardoor meer risico nemen omdat ze ervan uitgaan dat de systemen de eigen fouten zullen opvangen. Dat gebeurt ook en dat zie je dagelijks op de weg. Toch hebben die systemen vele levens gered. Met ISA zal het niet anders zijn. De onderzoekers gaan ervan uit dat per saldo de voordelen veel groter zijn dan de door jouw genoemde nadelen. Net zoals dat bij andere veiligheidssystemen is gebeurd. Decennialang is de auto veiliger gemaakt voor de inzittenden. Nu gaat de techniek verder en wordt er nagedacht over de andere (kwetsbare) verkeersdeelnemers: fietsers en voetgangers. Automatisch remmen en een airbag op de voorruit zijn de eerste nu beschikbare technieken. ISA is de logische volgende stap. Als iedereen zich aan de maximumsnelheid zou houden, zou dat honderden doden per jaar schelen. Waarom zou je geen systeem invoeren waarmee je honderden levens redt? Proeven met automobilisten hebben aangetoond dat zij in de praktijk ISA helemaal niet vervelend vinden. Natuurlijk, een auto staat voor veel mensen voor vrijheid en elke inperking vinden mensen vervelend. Maar moet dat gevoel boven alles prevaleren? Dan wil je eigenlijk de vrijheid hebben om naar eigen inzicht de wet te mogen overtreden en daarmee andere verkeersdeelnemers in gevaar te brengen.
1 like
De veiligheidssystemen van auto’s hebben allemaal één grote overeenkomst: zij ondersteunen de bestuurder met waarschuwingssignalen en zelfs ingrepen wanneer dat echt noodzakelijk is. De bestuurder wordt verder niet belemmerd in zijn keuzemogelijkheden en bewegingsvrijheid. ISA kan behulpzaam zijn door een waarschuwingssignaal af te geven wanneer de Vmax overschreden wordt, niet echt noodzakelijk want mijn auto doet dat ook al zonder de genoemde technology-push.
Wanneer ISA ook werkelijk gaat ingrijpen zonder directe noodzaak zal het draagvlak voor een dergelijk uitvoering een onmogelijke zaak worden. Mensen willen de regels kunnen overtreden als zij dat verantwoord vinden. Zo wordt hier in de zone 30 van onze straat en zelfs met een basisschool langs de weg 60 km/uur gereden. Zonder enig probleem, want overdag wordt er keurig 30 gereden en zeker als de kinderen naar school gaan of als de school uit gaat. Maar 's avonds wordt er in dit vrij stille dorp gewoon 60 gereden en dat is ook nog nooit een probleem geweest.
En zoals je zelf zegt weten de wetenschappers ook niet of het er met ISA nu veiliger op wordt, volgens het theoretisch model zou je reductie in verkeersdoden kunnen verwachten maar dat staat of valt met de realiteitswaarde van het model. Mijn ervaring is dat deze modellen zwaar onderhevig zijn aan politiek wenselijke uitkomsten al was het maar om de financiering van vervolgonderzoeken veilig te stellen.
Bescherming van voetgangers en fietsers met extra veiligheidsvoorzieningen op/aan de auto is een goede zaak zolang het gaat om het voorkomen van gevaarlijke situaties zoals het maken van een automatische noodstop om een aanrijding te voorkomen. Dergelijke technieken zijn in nieuwe auto’s al gewoon, binnen 10 jaar zijn de meeste auto’s voorzien van sensoren/computers die gevaarlijke situaties kunnen herkennen en zelfstandig ingrijpen zonder de bewegingsvrijheid van de bestuurder in te perken. Er is dan ook geen nut en noodzaak om over alle bewoonde gebieden een uniforme snelheidsdeken te leggen.
De kans dat ISA ingevoerd zal worden acht ik minimaal, daarvoor ontbreekt eenvoudig het draagvlak onder de bevolking en zonder maatschappelijk draagvlak stellen wetten niets voor. Zo rij ik steevast over fietspaden waar ik op de rijbaan zou moeten rijden met mijn speed pedelec omdat de huidige regelgeving mij in levensbedreigende situaties brengt. Daar stel ik tegenover dat ik mij als gast gedraag op het fietspad door mijn snelheid gelijk te houden met het overige fietsverkeer. Dat onwettige fietspadgebruik is doorgaans een fractie van mijn totale ritafstanden en daarom ook helemaal geen probleem om tijdens die korte stukjes de ondersteuning op een lager pitje te zetten.
Mijn antwoord op de oorspronkelijke topicvraag is dan ook: dat gaat je sowieso niet lukken. Besteed die middelen liever aan verbetering van de fietsinfra met minder confrontaties met gemotoriseerd verkeer, denk daarbij aan het welhaast perfecte Rijnwaalpad in Nijmegen met de Snelbinder en het Groentje. Dát zijn zaken die echt bijdragen aan de veiligheid van fietsers en bovendien bijdragen aan het reiscomfort en kortere reistijden van fietsers.
Over de gunstige effecten van ISA is weinig discussie onder wetenschappers. Daar hoef je eigenlijk niet over te discussiëren: het werkt en het zal veel levens redden. Dus waarom zou je het niet doen? Natuurlijk, mensen zullen het altijd onprettig vinden om in de vrijheid ingeperkt te worden. Maar de eerste auto’s met een advies-ISA zijn al op de markt. Voorspellen is lastig vooral als het om de toekomst gaat. Maar ik verwacht dat mensen het steeds minder logisch en acceptabel zullen vinden dat de maximumsnelheid overtreden kan worden. Zeker als dat jaarlijks veel mensenlevens eist. Onder invloed autorijden vonden veel automobilisten in de jaren zeventig niet zo’n probleem. Gelukkig denken de meeste mensen daar nu anders over. Ik verwacht dat het met ernstige snelheidsovertredingen ook zo zal gaan. Automatisch remmen kan niet alles oplossen als je met 80 door een 30 km-gebied rijdt. Die grens van 30 is niet willekeurig gekozen. Met die snelheid hebben fietsers en voetgangers een goede kans een botsing te overleven.
Ik krijg een waarschuwing dat ik te veel bijdragen in deze topic lever. Ik zal me dan ook beperken tot mijn eindconclusie dat ISA er volgens mij niet gaat komen omdat er geen draagvlak voor is vanwege de niet noodzakelijke ingreep in de vrijheid van bestuurders en omdat de reductie in verkeersdoden ook met bestaande technieken gehaald kan worden zoals die nu in nieuwe auto’s al normaal zijn. We willen allemaal dat het veiliger wordt, vervolgens moeten we gaan kijken hoe we die veiligheid met respect voor alle weggebruikers kunnen bereiken. Dat laatste is bijvoorbeeld helemaal fout gegaan bij de wetgeving voor speed pedelecs zonder respect voor de veiligheid van de snelle fietsers. Die regelgeving is dan ook ten dode opgeschreven.
Lezenswaardig in dit verband is de SWOV - Factsheet Intelligente Snelheidsassistentie (ISA) onder andere de sectie Accepteren bestuurders een ISA systeem?
De acceptatie van ISA verschilt met het wegtype, de bijbehorende snelheidslimiet en de werkelijke rijsnelheid. De acceptatie is het hoogst voor stadswegen met snelheidslimieten van 30 en 50 km/uur (AVV, 2001).
Het lijkt erop dat de bestuurders wier snelheidsgedrag het meest zou verbeteren door ISA het systeem het minst accepteren. Daardoor is er gevaar voor negatieve zelfselectie wanneer ISA op vrijwillige basis wordt ingevoerd: bestuurders die ISA het meest ‘nodig hebben’ zijn het minst bereid er gebruik van te maken (Vlassenroot et al., 2011). Daarnaast bestaan er aanwijzingen dat langdurig gebruik leidt tot meer frustratie (Lai et al., 2010).
Over tijd zou inderdaad de acceptatie kunnen toenemen, wat dat betreft ben ik het met @michiel-slutter eens. Ooit zal er wel eens een overheid komen die een proef aan durft en daarna zullen we verder zien. Verder komen er zelfsturende auto’s aan en ik denk dat die standaard ISA hebben.
1 like
In eerste plaats vond ik het wat vreemd om dit als thema binnen de Fietsersbond te bespreken. Maar gaandeweg de bovenstaande discussie, zie ik dat er ook een fietsersvoordeel aan vast zit. Dat het ISA goed is voor het autoverkeer, is voor mij evident. En vermoedelijk ook voor voetgangers en fietsers. Als dat zo is - hoeveel ongelukken met fietserszijn er eigenlijk door te hard rijdende auto’s? - komt ons belang toch nog om de hoek kijken (Als automobilist, zou ik het overigens uiterst vervelend en ronduit gevaarlijk vinden wanneer het onmogelijk is om bv. een snelle 55km/h-actie uit te voeren. Signaleren daarentegen is prima al vraag ik me ernstig af welke privacy-aspecten er aan vast zitten)
Er is bovendien nog een ander voordeel. Wanneer we (ons) als automobilist beter aan de maxima houden (gehouden worden), wordt het voor de speeder (houders van 45km/h tweewielers) een stukje veiliger op de rijbaan. Dat is winst voor de fietsers, want dan zullen er minder speeder-asos het fietspad op gaan (Zie ook discussie elders op dit forum).
ISA is belangrijk voor fietsers omdat gemotoriseerd verkeer het allergrootste gevaar voor fietsers vormt. Van de fietsers die omkomen in het verkeer is de overgrote meerderheid aangereden door een auto. En hoge snelheid van auto’s is echt een groot gevaar. Als auto’s maximaal dertig rijden, heb je als fietser een goede kans om het er bij een botsing levend vanaf te brengen. Bij 50 ziet het er meteen al heel wat ongunstiger uit. En bij 80 overleeft slechts een hele kleine minderheid. Het verlagen indertijd van de maximum snelheid naar 50 binnen de bebouwde leidde meteen tot een forse daling van het aantal omgekomen fietsers en voetgangers. In de praktijk zie je dat veel automobilisten zich niet aan de maximum snelheid houden. Als je ervoor kunt zorgen dat auto’s binnen de bebouwde kom niet harder dan 30 gaan, kun je veel levens redden. Technisch is het geen enkel probleem.
Lees ook het interview over dit onderwerp met Divera Twisk van Stichting Wetenschappelijk Onderzoek Verkeersveiligheid: https://www.fietsersbond.nl/nieuws/verkeersslachtoffers-onder-fietsers-daalt-maar-niet/
Oke, automobilisten houden zich dus niet aan de snelheid 
, toch is het aantal dodelijke slachtoffers onder fietsers en voetgangers fors gedaald na invoering van de Vmax van 50 bibeko. En dit was zonder 50-ISA. Zou het zo kunnen zijn dat het aantal slachtoffers nogmaals fors zou kunnen dalen door de Vmax bibeko te verlagen van 50 naar 30 km/uur, d.w.z. opnieuw zonder ISA?
Het punt is namelijk dat de meeste bestuurders zich wél aan de Vmax houden en dat grove snelheidsovertredingen vooral plaatsvinden in de nacht wanneer er nauwelijks fietsers en voetgangers op straat zijn. Dat is ook de reden waarom automobilisten die zich dán niet willen conformeren aan de snelheidslimieten.
ISA is een te ingrijpende maatregel die niet in verhouding staat tot de relatief weinige verkeersslachtoffers in ons verkeersveilige Nederland. Elke cent die aan ISA besteed wordt is beter besteed aan opwaardering van de fietsinfrastructuur waarbij gemotoriseerd verkeer drastisch gescheiden wordt van fietssnelverkeer. Ik noem nog maar eens het Rijnwaalpad dat tot in de stadscentra van Arnhem en Nijmegen een inherent veilige fietsinfra biedt met minimale confrontaties met gemotoriseerd verkeer. Dát is de toekomst en niet een onderdrukkend systeem als ISA.
Dank Michiel voor wat opheldering. Maar met de nadruk op “wat”.
Uit dat interview kun je opmaken dat het niet nodig is om een alkohol-slot (dan wel dwingende ISA) te installeren om gewenst rijgedrag te bewerkstelligen. Overigens waarschuwt mijn Tomtom regelmatig door de toegestane snelheid te tonen. Bij mij werkt dat over het algemeen aardig. Dus, what’s new pussycat?
Voor de duidelijkheid, dwingende ISA (?) en je krijgt mij op de barricaden …
Verder wordt niet duidelijk, hoeveel verkeersongelukken (met fietsers) door hogere snelheid ontstaan ( alleen: “90% van de fietsers die omkomen in het verkeer is aangereden door een motorvoertuig” ) Ik heb begrepen dat veel ongelukken met fietsers toe te schrijven is aan situaties waarbij afbuigen van auto’s een rol speelt. Niks snelheid.
Het antwoord op het thema is wat mij betreft dus: NIET! Voor auto’s nog voor fietsers, zelfs niet voor speeders.
PS. Het aantal verkeersongelukken met fietsers neemt (drastisch) toe. Tja, wat wil je? Aantal autochtone fietsers stijgt, aantal toeristen op de fiets idem, mobieltjes, grijze haren op e-bikes, toegenomen egocentrisme (bij automobilisten, fietsers, speeders, scooterrijders, wie niet?). Meten is weten; leuk onderzoekje voor de SWOV ?
Veel geld hoeft het niet te kosten. De autofabrikant kan het zo koppelen aan de navigatie. Dat is helemaal niet duur. Er zijn al merken die waarschuwen bij overschrijdingen. Het is dus al ingebouwd:-) Hoge snelheid is echt een onderschat gevaar. Bijna niemand kan de remweg bij demonstraties met een noodstop goed inschatten. Vrijwel iedereen denkt dat de remweg korter is dan die daadwerkelijk is. Verplicht 30 in de bebouwde kom zou het verkeer echt veiliger maken. Grootscheeps de weginrichting aanpassen om 30 af te dwingen is heel duur. Eigenlijk is ISA een spotgoedkope en effectieve oplossing. Dwingende ISA voelt als een inperking van de vrijheid. Dat begrijp ik natuurlijk. Maar zoals een wetenschapper mij vertelde: Als je per se te hard wilt kunnen rijden, wil je eigenlijk de vrijheid hebben om de wet te mogen overtreden. Maar misschien is dwingend niet eens nodig. Ik kan mij voorstellen dat verzekeringsmaatschappijen lagere premies zullen vragen aan mensen die niet de snelheidslimieten willen overschrijden. Of dat notoire hardrijders verplicht ISA moeten laten inbouwen in de auto. SWOV is overigens - op basis van onderzoek - een voorstander van ISA.
Ondanks dat onze beider discussie niet helemaal past bij de Fietsersbond, kort even dit:
- Sterker nog het kost niets extra’s omdat onze navigatieapparatuur al waarschuwt.
- Theoretisch en praktisch is een lagere snelheid veiliger,stellig. Maar toch zou ik willen weten hoeveel auto’s fietsers raken a.g.v. (te) hoge snelheid; zeker na de invoering van de verzekeringstechnische maatregel om fietser per definitie gelijk te geven. Ik verwacht - en hoop - dat dit erg meevalt.
- Ik ben vooral tegen die dwingende ISA omdat ik dan niet meer met een sprintje uit een gevaarlijke situatie kan ontsnappen of hulpdiensten snel kan ontwijken. Met alle respect, maar “de vrijheid om de wet te overtreden” is niet aan mij besteed.
- ISA en verzekeringsmaatschappijen. Wat een gruwel!!! Wordt mijn gaan en staan door Big Brother in de gaten gehouden (mijn waarschuwing t.a.v. de privacy had ik in een eerdere bijdrage kennelijk beter niet tussen haken kunnen zetten maar in hoofdletters…
- Op basis van onderzoek ISA invoeren? Dat lijkt me eerder een niet onlogische beleidskeuze, maar zeker geen dwingende optie.
Ik kan je zo al vertellen dat snelheid nauwelijks een ongevalsoorzaak is, d.w.z. dat de bestuurder als gevolg van die te hoge snelheid te weinig (reactie)tijd/ruimte heeft om zijn snelheid aan te passen aan wijzigende omstandigheden. De meeste ongevallen worden veroorzaakt door onoplettendheid, d.w.z. het niet alert en anticiperend deelnemen aan het verkeer. Denk daarbij aan vermoeidheid, rijden onder invloed van medicijnen/drugs/alcohol, afleiding door telefoongesprek, gesprek met passagiers, jengelende kinderen op de achterbank, bedienen van radio/GSM.
De daaropvolgende ongevalsoorzaak is het niet verlenen van voorrang of beter gezegd het nemen van voorrang ook als je die niet hebt. Het gaat hier dus niet om het over het hoofd zien van de andere partij (=onoplettendheid) maar om verkeer van rechts bewust geen voorrang te verlenen, voorrang te nemen wanneer er om wat voor reden dan ook geen voorrang gegeven wordt, het door rood rijden of het niet voorlaten van ander verkeer bij bijzondere verrichtingen (van rijstrook verwisselen, fileparkeren, bochtje achteruit e.d.) of bij het verlaten van een uitrit.
Snelheid is wel bepalend voor de ernst van het letsel als het tot een ongeval komt. ISA is daarom beperkt tot symptoombestrijding en neemt geen ongevalsoorzaak weg. De auto’s met actieve ingreep bij dreigende botsing zijn wat dat betreft veel effectiever, de ingreep vindt alleen plaats als dat echt nodig is en niet zoals bij ISA dat constant een snelheidsdeken op het verkeer legt en dus vooral ingrijpt wanneer het niet nodig is.
ISA is veiliger voor álle weggebruikers en ook sneller als iedereen het gebruikt door het constantere en meer voorspelbare rijgedrag. I.c.m. technieken als (noodstop)assistent/stophulp/botsdetectie helemaal.
Zelf bezit ik een traag campertje (2200+kg en 84pk geen turbo en de aerodynamica van een baksteen (en ja een zo blijkt net zo schone diesel als die sjoemeldiesels)) dat top (110-120km/h) net iets harder kan dan de vrachtwagens en ik heb nog nooit sneller rijden dan toegestaan of even snel versnellen nodig gehad om me uit een verkeerssituatie te redden. Simpelweg omdat het niet kan, maar ook doordat die verkeerssituaties niet of minder ontstaan en je daardoor anders, meer anticiperend gaat/moet rijden. Als je een surplus aan vermogen hebt ga je het gebruiken, zoals nog even snel inhalen, effe ervoor invoegen i.p.v. erachter, effe snel de weg op of voorrang pakken, etc. Lijkt veilig, maar levert voor anderen juist vaak gevaar op en als er wat gebeurd is de snelheid hoger en controle minder. Afstand houden, niet harder gaan dan toegestaan, anticiperen, remmen en uitwijken is vrijwel altijd de betere optie dan gasgeven.
Als je weleens op de baan hebt gefietst, begrijp je wat ik bedoel, daar heeft danwel niemand remmen, maar is er ook niemand die plots kan versnellen en dat maakt het samen met de regels waar iedereen zicht strikt aan houdt een hele veilige bezigheid. In het huidige verkeer met de vele categorieën bestuurders, soorten voertuigen en verschillende belangen lukt dat niet, dus zal het moeten worden afgedwongen, gehandhaafd of ervoor moeten zorgen voor overname bestuurdersfuncties en meer gelijkheid. Dit zorgt dan wellicht voor inperking van bepaalde ontstane vrijheden en privacy, ten goede van minder schade, letsel en verlies van levens, wat de samenleving als geheel écht meer zal opleveren dan eigen controle over je snelheid in een motorvoertuig. Er wordt hier ook gesproken over overlevingskans, maar als je het dan hebt overleefd, wat is na zo’n aanrijding je kwaliteit van leven nog als alleen je hartt nog klopt, je zwaar invalide bent .o.i.d. Overleven is één, maar hoe overleven is twee. En dan nog niks over eventuele nabestaanden, partners en kinderen.
Maar hoe krijg jij dan ISA ingevoerd? Met alleen argumenten voor of tegen gaat ISA er niet komen. Ik ken ook geen landen waar ISA inmiddels WEL is ingevoerd en dat daar het aantal verkeersdoden is gehalveerd of zo. Het is slechts theorie gebaseerd op twijfelachtige aannames. Wetenschap gebaseerd op rekenmodellen zoals we nu ook opgescheept zitten met zogenaamde opwarming van de aarde.