In mei 2020 werden nieuwe bruggen in het hart van Zaandam in gebruik genomen. Waar de Fietsersbond al voor vreesde kwam vrijwel direct uit: fietsers kwamen zwaar ten val op de verhoging tussen fietspad en rijbaan. Hierna werden de fietspaden afgesloten met road-blocks en deelden fietsers en automobilisten de rijbaan.
Een al lang aangekondigd rapport van Goudappel-Coffeng werd in de zomer naar de gemeenteraad gestuurd. Hierin werden bezwaren die de Fietsersbond eerder had geuit bevestigd: de fietspaden op de brug zijn veel te smal (1.80), een schuwstrook tussen fietspad en rijbaan ontbreekt en de verhoging tussen fietspad en rijbaan is gevaarlijk.
De verbetervoorstellen werden alle terzijde geschoven, waarop de gemeente besloot āattentiebakensā (āfliebertjesā gedoopt in de lokale pers) op de verhoging te plaatsen. De meesten daarvan zijn inmiddels beschadigd of verdwenen.
Het is lang geleden dat ik in Zaandam was, en ken de situatie niet uit eigen ervaring.
Maar wat is het verschil tussen deze richel en een stoeprand die we overal in Nederland langs bijna elk fietspad aantreffen.
Op de vernieuwde boulevard in Scheveningen ligt het fietspad enigszins (10- cm) verdiept tov het wandelgedeelte.
Ik ervaar het als gevaarlijk.
Hoewel je in feite gewoon langs een stoeprand rijdt.
Maar strikt genomen is het een rand waar je vandaan moet blijven.
Zoals je van elke rand weg moet blijven, als fietser.
In Scheveningen is de stoeprand tussen fietspad en trottoir overrijdbaar, tussen fietspad en rijbaan is een schuwstrook.
In Zaandam ontbreekt de schuwstrook en is de rand tussen fietspad en rijbaan niet overrijdbaar, daarvoor is het hoogteverschil te groot (plm. 15 cm). Maar het belangrijkste is waarschijnlijk dat het fietspad te smal is voor het aanbod (6.800 fietsers per dag, >500/uur), daar hoort een fietspadbreedte bij van 3 meter. Het is nu 1,80 meter nog minder dan het aanbevolen minimum. Fietsers rijden een fuik binnen, waarbij de wit geschilderde verhoging van een afstand niet als zodanig herkenbaar is, maar eruit ziet als een markeringslijn. Bijkomstige uitdaging is dat
aan de westkant een vreemde slinger in de rijbaan ligt waar fietsers binnen 1 meter het fietspad moeten opdraaien.
De bruggen waren een project van de provincie en de projectleider heeft later in een interview met het NHD (na al die valpartijen) gezegd dat hij zich in Schubbekutteveen is gaan oriĆ«nteren op een soortgelijk ontwerp. āDaar kan dus niets mis mee zijnā.