Fietsschoenen en (klik)pedalen

Oorspronkelijk gepubliceerd op: https://www.fietsersbond.nl/de-fiets/accessoires/fietsschoenen-en-klikpedalen/

Veel fietsers vragen zich af wat voor fietsschoenen ze moeten hebben als ze veel fietsen. Zijn klikpedalen per se nodig? Tips en adviezen van TestKees. Oók over pedalen, want fietsschoenen en pedalen kun je eigenlijk niet los van elkaar zien. Zijn fietsschoenen echt nodig? Dat hangt ervan af. Pedalen en schoenen kun je eigenlijk niet…

Mooi overzicht.
Desondanks een aanvulling.
Er waren altijd al klikpedalen met het klikmechanisme onder de voorvoet, en klikpedalen met het klikmechanisme halverwege de voet (midfoot cleats).
Nu zijn er ook platformpedalen die halverwege dikker zijn dan bij de tenen. Waardoor je halverwege de voet meer druk opbouwt.
Mits je schoenen met een vlakke zool gebruikt.

Midfoot pedalen zijn vooral in trek bij mensen die een constant tempo willen rijden.

Sportschoenen (met zachte zolen) geven al na weinig kilometers aan je voeten een “afdruk” van het pedaal door. Van vervelend wordt het al snel pijnlijk.

2 likes

Dat hangt toch af van het type pedaal? Met platformpedalen zoals de Ergotec EP1 gaat fietsen met zachte zolen prima. En dat was ook een beetje de aanleding voor het overzicht. Veel fietsers passen de schoen aan bij het pedaal. Maar andersom kan natuurlijk ook.

1 like

Klikpedalen bestaan al vrij lang, maar er was (zoals wel vaker) een Tourwinnaar (in 1985) nodig om het systeem te laten aanslaan.

Grofweg zijn er momenteel twee standaarden: Look voor wegfietsen en SPD voor offroad (cyclocross en ATB). Diverse fabrikanten hebben look-a-likes of eigen systemen waarmee ze een kleinere markt bedienen. Merk op dat Shimano, de bedenker van SPD, SPD-SL op de markt bracht voor wegfietsen, dat veel lijkt op Look en Look een systeem voor offroad (X-Track) dat weer veel weg heeft van SPD.

Een voordeel, al benoemd in het artikel, is de veiligheid: je kan niet meer van het pedaal schieten. Ook niet te verwaarlozen is de veel krachtiger overbrenging. Zelfs in vergelijking met de ouderwetse toeclips, alsof je de toeclipsriempjes maximaal hebt aangetrokken. I.v.m . het afklemmen van de voet deed je dat vroeger (met toeclips dus) alleen tijdens een eindsprint of bergop, meestal had je de de riempjes niet zo heel strak aangetrokken. Die maximale kracht heb je nu dus continue(!). Dus ook de fietsvakantieganger die met bepakking de heuvels of de bergen intrekt heeft baat bij klikpedalen.

Schoenen voor mannen of vrouwen is marketing: geen voet is hetzelfde en niemand is gemiddeld. Er zijn mannen met kleine en vrouwen met grote voeten. Italiaanse fabrikanten hadden de naam smalle schoenen te maken. Heb je brede voeten (man of vrouw) ligt die keus niet voor de hand. Kortom: altijd passen.

Voordeel van Look boven SPD is onmiskenbaar het grotere contactoppervlak en de eenvoud van in- en uitklikken. Kan eigenlijk nooit misgaan. SPD is iets lastiger in te klikken en bij uitklikken wil het plaatje wel eens blijven haken. Het nadeel van Look is dan weer dat lopen beperkt blijft van het terras tot het toilet. Wandelen is zelfs onhandig. Op een goede ATB schoen, met diep verzonken SPD plaatje, kun je dan weer prima wandelen, ook langere afstanden.

Hybride-pedalen? Ja, voor SPD bestaan die, voor Look niet. Weliswaar hebben die aan één kant een klikmechanisme, dat wil niet zeggen dat de andere kant geschikt is voor normale schoenen, daarvoor is-ie toch ff te klein en de vorm (niet zelden een lichte bolling) geeft ook geen goed contact. Van de camping naar de bakker zal nog wel lukken, maar voor langere afstanden toch echt af te raden.

De keuze zou dan afhangen van het doel: de wielrenner, fietsforens en serieuze trimmer is beter af met Look (of vergelijkbaar), de ATB-er en vakantiefietser met SPD. Dan kun je je nog afvragen of een fietswandelschoen (of trekkingschoen) met gedeeltelijk zachtere zool een oplossing biedt (voor welk probleem dan?). Mijn ervaring is dat met een stevige ATB schoen goed te lopen is en dan zou mijn keuze uitgaan naar de stijvere zool van de ATB schoen boven de fietswandelschoen. We zijn op fietsvakantie tenslotte.

Oja, dan is er nog de (niche) categorie van de vintage fietser: meestal oude(re) mannen die op oude (>30 jaar) racefietsen deelnemen aan vintage fietstochten (zoals de Eroica). Daar horen pedalen met toeclips bij en dito schoenen. Gaatjes boren? Welnee, er zijn nog steeds fabrikanten die schoenen aanbieden voor toeclipspedalen, met voorgeboorde gaatjes in de zool en al.

Ik ben wel benieuwd hoe dat voordeel (niet onbedoeld van je pedaal schieten) af weegt tegen het nadeel dat het in bijzondere situaties altijd wat meer tijd/moeite kost om je voet las te krijgen. Ik heb in ieder geval nog nooit het probleem gehad dat mijn voet van het pedaal is afgeschoten maar wel op de racefiets gevallen omdat mijn voeten nog vast zaten.

Ik snap ook niet zo goed wat er continue aan is, je de kracht die je kan trekken met je ene voet is zo goed als evenredig als je kan duwen met je andere voet. Tijdens een volledige ronde zijn er dus nog steeds twee punten waar geen of weinig kracht wordt geleverd.

Wat betreft vakantiefietsers, kan je in het artikel vinden:

Vaak wordt als eerste voordeel genoemd dat je ook aan het pedaal kunt trekken. Maar dat is alleen een klein voordeel bij een sprint, wegrijden of een korte steile helling.

Zelf kies ik voor platformpedalen waarbij ik wel actief mijn niet actieve been omhoog trek. Soms komt die los en weer op een andere plek op het pedaal maar dat is naar mijn idee juist prima, je wilt niet de hele dag dezelfde belasting, ik in ieder geval niet.

Gymschoenen op kunststof platformpedalen met regenachtig weer? Vaak genoeg gezien dat mensen onder belasting (staand fietsen bijv.) van hun pedaal schoten en naast de fiets belandden.
En van de fiets vallen terwijl je nog vast zit aan je pedaal? Mwah, deelnemen aan het verkeer is ook anticiperen, als ik moet stoppen (verkeerslicht bijv.) of verwacht een stop te moeten maken klik ik half los. Zo kom je eigenlijk nooit voor verrassingen. En pedaalsysteem kan uitmaken: Look is gemakkelijker uit te klikken dan SPD

Geschreven door iemand zonder wielrenervaring. Op ronddraaien kun je echt trainen. Fiets maar eens met flinke tegenwind langs een kanaal met klikpedalen en een keer met platformpedalen. Dat gaat dus echt niet om korte stukken, maar tientallen kilometers.

Ik vermoed dat juist gymschoenen beter grip op smalle, gladde pedalen hebben, chique schoenen met een gladde ondergrond zijn als gevaarlijk op natte tegelvloeren, dus ook op natte standaardpedalen. Met platformpedalen vormen beide geen probleem.

Eerste fietsvakantie op gymschoenen gedaan, want je wilt niet te veel meenemen en ik wil soms ook nog wel een stukje hardlopen. Ging best, behalve bij regen, overschoenen in combinatie met regenschoenen werkt niet.

Ja, op vastklikken en trekken kan je trainen. Anticiperen is een prima idee maar onverwachte dingen gebeuren.

Zoeken op bicycle pedals pull levert me op pagina 1 als eerste twee artikelen op dit trekken geen goed idee vinden maar later enkele die het propageren. Voor wielrennen lijkt me een hoge cadans belangrijker.

Op pagina 2 vindt ik een wetenschappelijk onderzoek dat is ook hier te vinden.

Als ik de samenvatting door deepl haal haal:

Het doel van deze studie was om de invloed van verschillende schoen-pedaal interfaces en van een actieve optrekactie tijdens de opgaande fase op de traptechniek te bepalen. Acht topwielrenners (TOP) en zeven niet-wielrenners (AMATEUR) voerden drie verschillende trainingen uit bij 90 omw/min-1 en 60% van hun maximaal aëroob vermogen. Ze trapten met enkele pedalen (VAST), met clipless pedalen (LOS) en met een pedaalkracht feedback (TREK) waarbij de proefpersonen werd gevraagd om tijdens de opgaande slag aan het pedaal te trekken.

Er was geen significant verschil in trapefficiëntie, netto mechanische efficiëntie (NE) en spieractiviteit tussen VAST en LOS. In vergelijking met LOS resulteerde TREK in een significante toename van de trapefficiëntie tijdens de opgaande slag (86% voor TOP en 57% AMATEUR, respectievelijk), evenals een hogere spieractiviteit van de biceps femoris en tibialis anterior (p < 0,001). NE was echter significant verminderd (p < 0,008) met 9% en 3,3% vermindering voor TOP en AMATEUR, respectievelijk. Bijgevolg had de schoen-pedaal interface (VAST vs. LOS) geen significante invloed op de fietstechniek tijdens submaximale inspanning. Een actieve trekbeweging aan het pedaal tijdens de opgaande slag verhoogde echter de trapefficiëntie, terwijl de netto mechanische efficiëntie afnam.

De conclusie is volgens mij dat je er wel meer vermogen mee kan leveren maar de netto mechanische efficiëntie (NE) significant verminderd.

Voor een fietsvakantie, lange tochten en woon-werk vindt ik efficiëntie belangrijker dan (maximaal) vermogen, voor wielrenners die af en toe willen sprinten ligt het mogelijk anders. Als korte conclusie lijkt me wat in het artikel staat nog niet zo slecht.

Ik ben een van die geluksvogels die het zich kan permitteren om over meerdere fietsen te kunnen beschikken.
De racefiets heeft vanzelfsprekend klikpedalen. Ik kan het me niet anders voorstellen.
De MTBfiets heeft vanzelfsprekend MTBpedalen. Het kan niet anders.
De boodschappenfiets heeft platformpedalen met pennetjes voor normale schoenen. Met klikpedalen zou ik zeker vijf minuten eerder bij de winkel kunnen zijn. Maar dat winkelt niet prettig.
De vakantiefiets heeft MTBpedalen. Dat was geen moeilijke overweging. Met klikpedalen kan je een veel hogere cadans draaien. Daarbij heb ik een hekel aan lopen.
Ik heb geen woonwerkfiets omdat ik me op het werk niet kan omkleden. Anders zou de afstand klikpedalen dicteren.

In de inleiding stelt @TestKees dat fietsers wel iets te kiezen hebben.
Ik denk van niet.
Bij mij is het doel van de fietstocht, cq de afstand, bepalend.

Zouden mensen met minder budget of bergruimte een multipurposefiets kunnen creeeren, gewoon door andere pedalen te monteren?
Er zijn tegenwoordig pedalen met een bajonetsysteem die je snel kan wisselen.
Maar de keus is niet ruim.

1 like

Yep, Look Keo’s op de racers, SPD op de mountainbike, ouderwetse toeclips op de vintage racer en platformpedalen op de stadsfiets. Pedaalkeuze is afhankelijk van het doel, maar ik moet er niet aan denken zonder klippedalen de bergen in te gaan.

Interessant topic, bedankt voor alle info mensen! Toevallig heb ik deze week een klassieke racefiets uit 1981 aangeschaft:

Vrijwel helemaal origineel, dus met toeclips… Die zou ik er in eerste instantie graag op willen laten zitten :wink:

Maar waar ik bijpassende schoenen kan vinden is mij nog een raadsel… De schoenen die ik tot nu toe tegen kom zijn óf voor een kliksysteem óf voor flat pedal. Iemand een idee? Ik hoor het graag. Bij voorbaat dank!

In principe zijn de schoenen voor racefietsen geschikt. De (moderne) schoenplaatjes monteer je niet. Het belangrijkste onderdeel is de harde plaat in de zool. Als je ook de originele plaatjes zou willen, moet ik er (wellicht ten overvloede) op wijzen dat je dan vast met het pedaal verbonden bent en met de hand eerst de riempjes los moet trekken. Geen aanlokkelijk vooruitzicht. Ik zou ook niet weten of die nog ergens te koop zijn. Soms zie ik in het baanwielrennen nog het gebruik van die oude plaatjes. Maar waar te koop?

Daar hoort een schoen bij met een “klassiek” schoenplaatje. Die zijn, met wat moeite, nog wel te vinden. Wellicht in vintage winkels of marktplaats. Ik ben ook wel eens een website tegengekomen van een Spaanse of Italiaanse fabrikant die ze nog maakt (niet goedkoop, wel mooi).

Santafixie had ze ook, zoiets zoek je dus:

Maar dit is ook wel aardig, een schoen in klassieke stijl, geschikt voor SPD, maar met een inzetstukje kan ie zo in een toeclippedaal:

https://globalvintagemedia.com/vittoria-1976-classic-shoes-detail

Bedankt heren, ik begin er meer en meer van te begrijpen!

Met de hand eerst de riempjes lostrekken is inderdaad geen aanlokkelijk vooruitzicht in het (stads)verkeer :bone:

Die schoenen van Prooü zijn precies wat ik zoek. Maar dan kan ik denk ik het beste de touring versie, dus zonder plaatjes aanschaffen:

Naarmate @retro beter begrijpt wat hij wil, begrijp ik het minder.
Een, in mijn ogen, beter alternatief voor de schoenen op de foto zijn de platformschoenen van Lake.
Die hebben een vlakke zool, met rubber over de gehele zool.
Het rubber is voorzien van ribbels in dwarsrichting waardoor je ook op de oude clippedalen uitstekende grip hebt.

Ik gebruik ze zelf voor de MTB (icm met pinnen op de pedalen), wanneer het trace vooral technisch is.
En je kan er ook nog eens op lopen.

Gewoon een voorbeeld.

Ik heb vroeger gefietst met toeclips en riempjes. Die riempjes trok je eigenlijk alleen maximaal aan in een eindsprint of bergop. Normaal trok je ze losjes aan, net genoeg om je voet op het pedaal te houden. Met het plaatje kun je het pedaal naar achteren trekken, daarvoor hoeft-ie dus ook niet maximaal aangesnoerd te zijn. Met een flinke ruk kreeg je je schoen dan echt wel los. En ja, je hield er wel rekening mee of je op de openbare weg aan het fietsen was of in een wedstrijd (op een afgesloten parkoers).

Ook een mooie schoen, maar niet wat ik zoek. Voor een MTB zou ik ze zeker overwegen.

Bedankt voor de aanvulling. Het is het overwegen waard, maar ik hoef niet heel erg hard en bergen hebben we hier eigenlijk niet. En één keer een heup breken vind ik eigenlijk wel genoeg :wink: