Riem / belt drive afstellen (bijgeluiden oplossen)

[bakker01]

Tegelijk met toen ik mijn fiets afleverde voor deze servicebeurt; was er nog iemand die zijn fiets met riem bracht. Een Union van 2 jaar oud met CDN riem. Die was inmiddels aan zijn 3e riem toe (eerste was preventief vervangen vanwege een terugroep actie, de 2e was geknapt) Hoe toevallig dit was weet ik niet, de eigenaar zei dat de fietsenmaker er niet van op had gekeken (hij had een dag ervoor gebeld of hij de dag erop meteen kon komen) en het wel vaker mee maakte.

Je opmerking over de extra slijtage vanwege de slechte uitlijning slaat denk ik de spijker op de kop. Ik wacht nu even af totdat de/één van de tandwielen aan vervanging toe zijn en dan laat ik de trap as mee vervangen met een smallere. Ik heb dat al gepolst bij de deze dealer en hij gaf aan dat prima mogelijk was. Kosten zouden op ongeveer 6 tientjes uit komen incl. arbeid.

[Sjef]

@bakker01

Die was inmiddels aan zijn 3e riem toe (eerste was preventief vervangen vanwege een terugroep actie, de 2e was geknapt) Hoe toevallig dit was weet ik niet, de eigenaar zei dat de fietsenmaker er niet van op had gekeken (hij had een dag ervoor gebeld of hij de dag erop meteen kon komen) en het wel vaker mee maakte.

Met een knipoog naar het aanverwante topic “Klaar met ketting” zeg ik dan: “zo erg kan de ketting toch niet zijn”…

[bakker01]

@Sjef

Met een knipoog naar het aanverwante topic “Klaar met ketting” zeg ik dan: “zo erg kan de ketting toch niet zijn”…

Dat sprak die eigenaar ook uit; hij vertelde dat hij aan de andere kant van de stad was en met zijn geknapte riem tevergeefs langs een paar fietsenwinkels in de buurt was gelopen met de vraag of ze er een riem op konden zetten. Niemand kon hem helpen. Als hij met een geknapte ketting was langs gelopen was dat een ander verhaal geworden uiteraard (en trouwens, hoe vaak komt dat nou voor - dan moet je onderhoud wel erg lang negeren) had hij diezelfde dag weer vrolijk verder kunnen fietsen. Hij heeft de fiets ergens vast gezet, met OV naar huis gegaan en iemand geregeld die de fiets met de auto 's avonds kon ophalen samen met hem en bij de dealer voor de deur weer vastgezet diezelfde avond.

[MikeRZ]

Met een grote grijs kijk ik graag terug op de tijd dat ik één maal per negen maanden mijn ketting en tandwielen van mijn station-werk fiets moest vervangen, dat was op zich nog niet z’n probleem alleen de grote smeerboel en het schoonmaken. Dat genot heb ik nu nog alleen bij de racefiets maar dat is een mooi-weer fiets, maakt niet zoveel kilometer en dus die wordt niet vuil.

Kettingen zijn inderdaad stukken beter verkrijgbaar dan riemen. Zou dat komen omdat kettingen vaker vervangen moeten worden, dat ze goedkoper zijn om op voorraad te houden of dat er nog steeds meer fietsen met ketting dan met een riem zijn?

[bakker01]

In navolging op de tip van Roel Peerenboom heb ik het kettingblad aan de voorzijde een kwartslag gedraaid en de riem omgedraaid.

Hier wat foto’s ter impressie.

Tip: markeer en/of maak een foto van hoe het kettingblad aan de voorzijde op dit moment gemonteerd zit. Door het schoonmaken van het kettingblad verdwenen mijn markeringen bijna, waardoor ik ze bijna kwijt was. Gelukkig kon ik tov de foto van de voorgaande situatie mbv de foto en de bijna uitgewiste markering weer reconstrueren hoe die gezeten had.
Vóór het kwartslag draaien:

Achterkant van het zgn. 4-arms kettingblad, hier is te zien welk type nummer het betreft (ct11504aa rev f 50t si-3618) en hoeveel tanden die heeft:

Ná de kwartslag draai en na een grondige schoonmaak van zowel tandwiel als riem:

Hier zie je goed hoe de tanden zijn uitgesleten: de onderkanten van de tanden zijn vlijmscherp geworden:

Hier zie je goed de slijtage aan de riem aan de ene kant van de tanden:

Aan de andere kant van de tandjes is de slijtage een stuk minder nog.

Aan het achterste tandwiel niets vreemds kunnen ontdekken, voelde geen scherpe randjes.

Door het draaien van de riem, hoop ik de slijtage van de riem iets te kunnen ‘uitbalanceren’.

Met schoongemaakte tandwielen en riem en weer in een fris laagje siliconen zijn de kloink geluiden en gevoel in de trappers ook weer even verdwenen. Het was duidelijk te zien dat de riem telkens met zo’n kloink geluid even verspringt op het tandwiel achter. Het heeft er dus mee te maken dat de riem af en toe ‘plakt’ op het tandwiel: de tandjes blijven dan kortstondig haken voordat ze los komen. Wanneer je kracht zet op de crank en de riem dus strak getrokken wordt heb je dit niet, maar bij deellast was dat erg goed te voelen. Ik denk dat dit effect negatief bij draagt aan de levensduur / mate van slijtage aan de riem.

Ik heb besloten dat bij een volgend nieuw kettingblad en/of riem, er meteen ook een nieuwere kortere trapas op moet komen. Kost even wat, maar op deze manier ben ik vermoedelijk iedere 2 jaar door een kettingblad en riem heen en het zijn geen goedkope onderdelen (leeftijd is nu net iets meer dan 1 jaar, kilometrage is vermoedelijk zo’n 2500km. Belasting is gemiddeld wat hoger doordat ik altijd bagage bij me heb, een zware werktas en kinderen voor en achterop)

[MikeRZ]

Bedankt voor het uitgebreide en goed gedocumenteerde verslag!

@bakker01

Hier zie je goed hoe de tanden zijn uitgesleten: de onderkanten van de tanden zijn vlijmscherp geworden:

Koste me even tijd te begrijpen (het woord vlijmscherp zette me op het verkeerde been) maar ik denk dat dit is wat je bedoelt met onderkant van de tanden:

Nooit gedacht dat een tandwiel zo zou slijten maar ik denk dat de andere foto een aanwijzing geeft:

De tanden lijken niet in het midden van de opening aan het komen maar links ervan, wat me een beetje verbaast is hoeveel links ervan, meer dan ik verwacht. Idealiter zouden de tanden ongeveer in het midden uit moeten komen. De kracht die geleverd moet worden zou over zoveel mogelijk tanden verspreid moeten worden en dat kan denk ik als alles vrij precies past.

De slijtage van het tandwiel komt in ieder geval wel overeen met de riem.

Een andere vraag is nu natuurlijk waarom slijt het voortandwiel wel en het achtertandwiel niet. Op basis van mijn ervaring met het composiet achtertandwiel van de Cube denk ik dat het met het materiaal te maken heeft.

Inderdaad, zie Front Sprockets, die zijn aluminium. Rear sprockets zijn allemaal “Stainless”. Toch vraag ik me af of er niet meer in het spel is.

@bakker01

Het was duidelijk te zien dat de riem telkens met zo’n kloink geluid even verspringt op het tandwiel achter. Het heeft er dus mee te maken dat de riem af en toe ‘plakt’ op het tandwiel: de tandjes blijven dan kortstondig haken voordat ze los komen.

Dat is een beetje in overeenstemming met de slijtage voor maar ik blijf het vreemd vinden.

[Sjef]

Op foto 3 lijkt het dat de riem (nog) niet gespannen is. Een foto midden in de reparatie genomen? Denk ik dan maar.

[bakker01]

@Sjef

Op foto 3 lijkt het dat de riem (nog) niet gespannen is

Klopt, de riem is daar nog niet gespannen, vandaar dat die er wat scheef op zit.
Hoe dan ook, staat de riem iets uit het lood en de tandjes gaan dus theoretisch net niet gelijktijdig erop, maar steeds links eerst (dichtst bij het frame) daarna rechts.

[bakker01]

@MikeRZ

maar ik denk dat dit is wat je bedoelt met onderkant van de tanden:

Klopt; ik bedoel idd die randjes die het dichts bij de as zitten. Zoals je daar in het rood omcirkeld hebt het rechtse stukje op de foto. De ‘onderkant’ van het tandje zeg maar.

Ik had verwacht dat de bovenkanten, dus de uiteinden van de tanden eerst heel dun en scherp zouden worden. Dat lijkt vooralsnog mee te vallen.

[blackbelt]

Ik heb het even gelezen.
Als je uitlijning zo slecht is, en buiten de specs van Gates valt, waarom blijf je dan zelf prutsen.

Ik zou die snel terug naar de verkoper brengen, en als ze zelf tot de conclusie komen dat er een kortere trapas in moet, dan is dat hun probleem. Daar moet de fabrikant dan maar voor betalen.

[bakker01]

De verkoper vindt het een non-issue en is het niet eens met mijn zienswijze.

Dat idee van een kortere trap as is mijn eigen idee.

[MikeRZ]

Naar aanleiding van een vraag over de Batavus Dinsdag 2020, een methode om te meten of de riem goed uitgelijnd zit, zogezegd de ketting/riem-lijn.

Als eerste achter, twee mogelijkheden voor een Nexus-8 met schijfremmen: 43.7 of 45.5 mm.
43.7 mm (XMN) wordt uitgerangeerd en ik verwacht dat alle nieuwe fietsen 45.5 mm (XMN-U) hebben

Voor meer details, zie Gates technical manual pagina 53.

Voor gaat het om het midden van de zitbuis tot het midden van de tandriem voor. Hiervoor een plaatje van @bakker01 eerder in deze thread gekopieerd (voordat dropbox hem verwijdert):

Mocht je het inschatten van het midden van de riem moeilijk vinden, de breedte is 12 mm, dus als je van het midden van de zitbuis tot de linkerkant van de riem meet moet je er nog 6 mm bij optellen. Dus als voorbeeld voor de foto hierboven, 47 mm + 6 mm = 53 mm.

Wat nu belangrijk is, is dat de ketting/riem-lijn voor overeenkomt met die van achter. maximaal 1 mm verschil, goed nauwkeurig meten dus

Het zou goed/leuk zijn als verschillende mensen met een Dinsdag Exclusive maar ook van andere fietsen waarbij je twijfelt eens dit opmeten en de het resultaten posten. Vermeld er a.u.b. wel het modeljaar van de fiets bij.

[bakker01]

Ik kwam dit blogje uit 2005 onlangs tegen, met een interessante visie op Gates’ CDX vs. het oudere CDN systeem.

Gates verbetert de CDX tandwielen (een beetje) — SintChristophorus.nl

Voor mij verklaart het dat een kennis met CDN riem al 7 jaar zonder enig probleem (bijgeluid danwel slijtage) fietst…met nog zijn eerste riem (en hij doet ook alles op de fiets: boodschappen, kinderen halen en brengen, van en naar werk)

[hansb57]

Voor het afstellen van mijn motorfiets ketting en checken van mijn fietsbelt gebruik ik een laser.

Hier stel ik in ieder geval mee vast of voor tandwiel, achtertandwiel en ketting of belt in lijn staan.

http://www.topworld.nl/moto-accessoires/reparatie/gereedschappen/profi-laser-cat-d-cat.html

[MikeRZ]

Z’n laser pointer is een prachtig hulpmiddel maar met een goede liniaal kom je denk ik ook een heel eind.

Wat afstellen betreft is het jammer dat Gates is afgestapt van het oudere CDC systeem, als daar de uitlijning niet goed is loop de riem vanzelf van de tandwielen af.